Je gaat op vakantie naar Spanje en loopt een gezellige bar binnen. Je kijkt om je heen en ziet wel honderden bordjes op tafels liggen. Serveersters blijven maar langslopen met nóg meer broden met allemaal vreemde gerechten die ook best klein lijken. Dan vraag je jezelf toch af wat dit is? En hebben mensen hier dan wel genoeg aan? Dit is tapas en het wordt in Spanje niet gezien als losse hapjes, maar als compleet eetritueel. Precies dat gevoel is waar tapas om draait. Maar hoe is dit ontstaan, wat maakt tapas zo bijzonder en waarom zie je het tegenwoordig zelfs in Nederland zo vaak terugkomen? Lees verder en ontdek de kunst en wat voor tapas voor betekenis geeft!
Wat is tapas eigenlijk?
Tapas zijn kleine hapjes of gerechtjes, bedoeld om te delen en te combineren. Het is geen vol bord zoals een hoofdgerecht, maar eerder een selectie van smaakjes waar je van kunt ‘prikken’, terwijl je samen bent met anderen. Dit concept laat je proeven van meerdere smaken zonder je vol te voelen op één gerecht. In Spanje wordt het vaak gebruikt als een manier om een maaltijd in meerdere mini-gangen te spreiden, of als alternatief om simpelweg informeel te eten met vrienden. Totaal niet culinair dus. Tapasgerechten kunnen koud of warm zijn. Het is dus de kunst van het combineren, delen en ontdekken. Ze weerspiegelen de sociale kant van de Spaanse maaltijdcultuur perfect.
Tapas in Spaanse restaurants
In een restaurant verandert tapas van losse hapjes naar een compleet diner. Je kiest meerdere tapasgerechten, verspreidt ze over de tafel en deelt ze met iedereen aan tafel. In Spanje is het concept van tapas de normaalste zaak van de wereld. Bars en restaurants bieden ze aan als vaste kaartopties. In Spanje is het bovendien bijna een normaal geworden ook om tapas te combineren met wijn of bier. In sommige regio’s krijg je zelfs een gratis tapasgerechtje bij je drankje. Als je bijvoorbeeld in Spanje binnenloopt bij een restaurant in Malaga, zie je meteen de tapassectie op de kaart. Restaurants passen tapas aan naar hun stijl. Toch zie je vaker dat er vaak opties tussen staan als “raciones” (grotere porties van tapas) en “media raciones” vermelden. Wel handig om te weten wanneer je meer dan slechts één bordje per persoon wilt.
Populaire tapasgerechten en hun betekenis
Hier zijn enkele klassieke tapas die je vaak terugziet, met een korte inkijk in hun achtergrond:
- Patatas bravas: gefrituurde aardappelblokjes met een pittige tomatensaus of aioli.
- Tortilla Español: een dikke omelet van aardappel (en soms ui). Ook wel Spaanse omelet of rösti’s genoemd.
- Jamón ibérico / serrano: fijne plakjes Spaanse ham die luxe uitstralen, vaak geserveerd in combinatie met brood of olijven.
- Croquetas: gefrituurde balletjes met ragout-vulling van bijvoorbeeld ham, vis of kaas.
- Pulpo a la gallega / inktvisringen: zeevruchten komen vaak voor in tapas, vaak licht gekruid en gegrild of gebakken.
- Pa amb tomàquet: brood dat je wrijft met tomaat, olie en zout.
- Soldaditos de Pavía: stukjes kabeljauw gewikkeld in geroosterde paprika.
Door van alles te proberen proef je de essentie van de regio. Vind je iets toch niet zo lekker? Dan heb je gelukkig geen bord vol met smerig eten!
Tapas buiten Spanje: hoe restaurants dit concept vertalen
Tapas is geliefd over de wereld en ondernemingen in de horeca buiten Spanje vertalen dit concept vaak op hun eigen manier. Soms als ‘kleine gerechten’ of ‘sharing plates’. Sommige restaurants bieden strikt Spaanse tapas aan, met traditionele recepten en producten. Anderen restaurants mixen lokale smaken: bijvoorbeeld tapas met Hollandse kaas, Nederlandse zeevruchten, of regionale groenten. Wat ze wél allemaal gemeen hebben is dat het kleine porties blijven die bedoeld zijn om te delen. In veel gevallen zal een niet-Spaans restaurant de term tapas gebruiken als marketinginstrument. Maar let op: niet elke tapas buiten Spanje is authentiek, waarbij de kwaliteit, bereidingswijzen en ingrediënten sterk kunnen afwijken.